20 Yıla damga vuran 20 kitap
Aktüel/Birol Biçer
Son 20 yılda dünyanın gündemine pek çok kitap girdi. Ancak bazıları kimi zaman satış başarıları, kimi zaman da salt pazarlama taktikleriyle gündeme oturup damga vurmasını bildiler. İşte o kitaplardan bazıları...
Otostopçunun galaksi rehberi
Douglas Adams- 1979-2008
İlk “Otostopçunun Galaksi Rehberi” 1979’da çıktı. Ama aradan geçen 20 yıl içerisinde 2008’e kadar seri halinde izleyen kitaplarla muazzam bir popülarite kazandı. Douglas Adams’ın radyo programı olarak başlattığı bilim kurgu 16 milyon satışa ulaştı. Sıra dışı karakterleri, tuhaf espri anlayışı, kimi zaman saçma olaylarıyla bilim kurgu anlayışına alışılmadık bir yaklaşım getirdi.
Kitaptan: Kendi halinde, üstelik fazlasıyla uysal bir adam Arthur Dent, bir sabah uyanır ve evinin saçma bir nedenle yıkılacağını öğrenir; ama bu yalnızca başlangıçtır.
20 Yıla damga vuran 20 kitap
Bir çift yürek
Marlo Morgan-1991
Bir doktor olan Marlo Morgan, Avustralya’da karşılaştığı Aborijinleri ve onların on binlerce yıllık gelenek ve bilgeliğini de kattığı kitabında gerçek bir ruhsal yolculuğu anlattı. Issız çölün ortasında kendilerini “gerçek insanlar” olarak tanımlayan yerlilerle bir yolculuğa çıkan yazar bambaşka bir hayat felsefesi ve değerlerle karşılaşır.
Kitaptan: Bir Aborijin duası: “Seni ayakta tutmaya yetecek denli güzelliklerle dolu bir yaşam sürmeni diliyorum… Ruhunu canlı tutmaya yetecek denli mutluluk diliyorum.”
20 Yıla damga vuran 20 kitap
Sofi'nin dünyası
Jostein Gaarder-1991
90’lı yılların başlarında sıradan bir öğretmen, çocuklar için yazdığı alışılmadık bir felsefe kitabıyla tüm dünyada büyük bir sükse yaptı. 15 yaşına giren bir kızın her gün posta kutusunda bulduğu ve ona hayatın anlamını günbegün açıklayan ve bir köpek tarafından bırakılan mektuplarla başlayan bir felsefe ve tarihi dersinin hikâyesiydi. Bu yaklaşımıyla yıla damgasını vuran kitaplardan biri oldu.
Kitaptan: “Kim olduğunu bilmemesi garip değil miydi? (…) İnsan olmak bile onun fikri değildi. Kendiliğinden oluvermişti işte. İnsan neydi?”
20 Yıla damga vuran 20 kitap
Simyacı
Paulo Coelho-1988
Paulo Coelho “Simyacı’yı 1988’de yazdı ama bu roman 90’lı yıllarda tüm dünyayı kasıp kavurdu. Endülüslü bir çoban olan Santiago’nun sürüsünü satıp, kendini ve hakikati bulma yolunda Mısır’a doğru seyahatini ve bilgelik maceralarını anlatan roman daha sonraki yıllara büyük bir damga vurdu. Son dönemlerde iyiden iyiye gün yüzüne çıkmaya başlayan dünyadaki maneviyata yönelimin de en popüler işaretlerinden biri oldu.
Kitaptan: “Sen, koyunları ve Piramitleri hayal ediyorsun. Sen benim gibi değilsin, çünkü sen düşlerini gerçekleştirmek istiyorsun. Oysa benim istediğim, Mekke’yi düşlemek sadece.”
20 Yıla damga vuran 20 kitap
Tavuk suyuna çorba
Jack Canfield, Mark Victor Hansen-1997
Yüzün üzerinde yayıncıdan “bu kitap satılamaz” cevabı alan iki yazar sonunda “Tavuk Suyuna Çorba”yı kabul edecek bir yayınevi bulduklarında muhtemelen tüm dünyada hadise yaratacaklarını bilemezlerdi. Netice 50’den fazla ülkede basım ve 130 milyon satış rakamı oldu. Kitap bir sürü hikâyeden oluşuyor ve bunlardan alınacak derslerle insanların düşlerindeki hayata kavuşacaklarını ileri sürüyordu. Daha sonraları çok duyduğumuz NLP ve kişisel gelişimin ayak sesleriydi sanki.
Kitaptan: “Yürekten akan sözler yüreğe akar. Ağızdan çıkan sözler ise bir kulaktan girer bir kulaktan çıkar...”
20 Yıla damga vuran 20 kitap
Erkekler mars'tan kadınlar venüs'ten
John Gray-1992
50 milyon sattı ve en çok satanlar listesinin başlarında iki yıllık bir hâkimiyet sürdü. Kadın-erkek ilişkilerinde pratiğe dökülebilecek pek çok tüyoyu da barındırdığı için adeta bir karşı cinsi anlama ve bir anlamda avlama rehberiydi.
Kitaptan: “Erkekler, kendilerini iyi hissetmek ve sorunlarını kendi başlarına çözmek amacıyla mağaralarına çekilirler. Kadınlar ise bir araya toplanıp sorunlarını açıkça konuşurlar.”
20 Yıla damga vuran 20 kitap
Duygusal zeka
Daniel Goleman-1995
Dr. Daniel Goleman’ın kitabından önce zekâ birimimiz IQ idi. Goleman’ın psikolojide çığır açan Duygusal Zekâ kitabı bu algımızı fena halde sarstı. Çünkü IQ hayat denilen şu uçsuz bucaksız okyanusta başarı ve zekâyı tanımlamakta oldukça yetersiz kalıyordu. Goleman kendini tanımak, duyguları idare edebilmek, empati kurmak gibi yetilerden oluşan duygusal zekanın daha etken olduğunu ortaya koydu.
Kitaptan: “Kendini tanımak, bir duyguyu oluşurken fark edebilmek duygusal zekânın temelidir.”
20 Yıla damga vuran 20 kitap
Darwin'in kara kutusu
Michael Behe-1996
Son yıllarda dünyada çok tartışmaya konu olan “Akıllı Tasarım” görüşünün de ilk kıvılcımlarını attı bu kitap. Yüzyılın en etkili 100 kitabından biri seçilen kitap evrim varsayımının aksine, yaşamın hiç de rastlantı olmadığı gösteren bilimsel kanıtlara dayanıyordu. Kitaba göre, canlılardaki karmaşık sistemlerin doğal seleksiyon ve mutasyon gibi bilinçsiz mekanizmalarla ortaya çıkması imkansızdı ve bu canlıların “bilinçli bir şekilde tasarlandığını” gösteriyordu.
Kitaptan: “… (Hücre) tek seferde tam ve eksiksiz bir şekilde ortaya çıkmıştır ki, doğal seleksiyonun bunda hiçbir rolü yoktur.”
20 Yıla damga vuran 20 kitap
Harry Potter
J.K. Rowling-1997-2007
Bir çocuk romanı serisi olmasına rağmen büyükleri de kendisine bağlayarak küresel bir olay olmayı başardı. Yedi kitaplık seri her seferinde o kadar başarılı oldu ki sadece son kitap piyasaya ilk çıktığı gün ABD’de 8.5 milyon sattı. Dünyanın en hızlı satılan kitabı olmayı da başaran seri ilk çıktığı günden günümüze dek 500 milyona yakın sattı. 70 civarında dile çevrildi. Ticari başarısıyla film sanayisini de ihya ederken, her yeni kitapla gündemde en çok yer alan konulardan olmayı başardı.
Kitaptan: - “Peki ya sihirli asayı sallarsam ve hiçbir şey olmazsa?” - “Asayı bir kenara at ve onun burnunun ortasına yumruğu patlat.”
20 Yıla damga vuran 20 kitap
Ferrari'sini satan bilge
Robin Sharma-1999
Kişisel gelişim ve bilgelik kitaplarının pek gözde olduğu son 20 yılın tüm dünyada en fazla gürültü getirenlerinden biri de “Ferrari’sini Satan Bilge” oldu. Kitabın başarısı modern yaşam gurusu Sharma’ya tonlarca Ferrari aldıracak kadar kazandırdı. Mutsuz bir avukatın Ferrari’si dâhil her şeyi bırakıp Hindistan’a giderek bilgelerden öğrendikleriyle kendini ilmek ilmek dokuyuşunu anlatır.
Kitaptan: “ Mutluluk doğru kararlarla, doğru kararlar deneyimle ve deneyim yanlış kararlarla gelir.”
20 Yıla damga vuran 20 kitap
Tüfek, Mikrop, ve Çelik
Jared Diamond-1997
Tarımın başlamasından yazının buluşuna, dinlerin ortaya çıkışından imparatorlukların kuruluşuna, tarihin seyrini belirleyen pek çok önemli olayı ayrıntısıyla inceliyordu. Aslında her bireyin 13 bin yıllık tarihini de açığa çıkarıyordu. Pulitzer ödülü getirirken insanlığın gelişim tarihine bambaşka yaklaşımıyla oldukça etkili oldu.
Kitaptan: “Tarih farklı halklar için farklı yönde gelişti ama bu çevresel farklardan dolayı böyle oldu, yoksa o halkların biyolojik farklılıklarından dolayı değil.”
20 Yıla damga vuran 20 kitap
Dövüş kulübü
Chuck Palahniuk-1996
“Dövüş Kulübü” tam bir yeraltı klasiğiydi ve sarsıcı bir sistem eleştirisi getiriyordu. Yalanlar ve mutsuzluklarla kuşatılmış bir dünyada çılgın bir kurtarıcı ile azılı bir intikam meleği arasında bir portre çizen Tyler Durden adlı kahramanın görüşleri tüketim kültürüyle topluma enjekte edilen hemen her şeye nefretle kafa tutmanın da öyküsüydü. Yazarın bu ilk romanı özgünlüğüyle tüm dünyayı sarsmıştı.
Kitaptan: “Mobilya satın alırsınız. (...) Sonra aradığınız tabak takımı. Sonra o güzel yuvanıza kısılıp kalırsınız. Bir zaman sonra sahip olduğunuz şeyler artık sizin sahibiniz olur.”
20 Yıla damga vuran 20 kitap
Hamburger cumhuriyeti
Eric Schlosser-2001
Hızlı Yemek (Fast Food) kültürünün içine dalan ve tüm dünyaya yayılan bu salgının karanlık yüzünü gösteren kitap beklenmedik ölçüde ses getirmeyi başardı. Hızlı Yemek akımının insan sağlığını hiçe sayan yanlarından, çevreye verdiği zararlara, gelir dağılımındaki adaletsizliği körüklemesine, kültür emperyalizmine alet olmasına, film sanayisi ile gizli anlaşmalarına kadar tüm kirli çamaşırlarını ortaya döktü.
Kitaptan: “Beslenme biçimi, bir ulus hakkında sanatı veya edebiyatından daha çok bilgi verebilir.”(…) O yediklerinizin, yediğinizi sandığınız şeyler olduğunu mu sanıyorsunuz?”
20 Yıla damga vuran 20 kitap
Da vinci şifresi
Dan Brown-2003
Bir cinayetle başlayan ve Hz. İsa ve kiliseye dair çok gizli sırlar atmosferinde geçen “Da Vinci Şifresi” o kadar konuşuldu ve tartışıldı ki, iş neredeyse Papalık tarafından aforoza kadar vardı. Hz. İsa’nın ölmediği, evlenip bir aile kurduğu, soyunun günümüze kadar geldiği ve dolayısıyla tanrı olmadığı teması üzerine kurulu kitap dini pek çok sembolü ve tarihi detayı da ustalıkla kullanınca tüm dünyada büyük bir patlama yarattı. 80 milyonluk satışına bir de filmin getirisini ekledi.
Kitaptan: - Mesih’in, Tanrının oğlu olduğu İznik Konseyi’nde teklif edilmiş ve oylanmıştı. - Durun biraz İsa’nın tanrısallığının oylama sonucu ortaya çıktığını mı söylüyorsunuz? - Oybirliğiyle de denebilir.
20 Yıla damga vuran 20 kitap
Maksatlı yaşam
Rick Warren-2002
Amaç odaklı ve anlamı olan bir hayatın yol haritasını sunan Rick Warren’ın kitabı o kadar tutuldu ki 30 milyon satış rakamına ulaştı. Ama kitabın etkinliği satışından ve pazarlamasının yanında Batı’da giderek yaygınlaşan hayata bir anlam verme arayışından kaynaklandı. Batı’da hayatına yön vermek, anlam ve farkındalık katmak isteyenlerin baş tacı oldu.
Kitaptan: “Bu gezegende neden var olduğunuzu öğrenmek istiyorsanız işe Tanrı ile başlamalısınız. Çünkü onun kararıyla ve onun amacı için doğdunuz.”
20 Yıla damga vuran 20 kitap
Ejderha dövmeli kız
Stieg Larsson-2005
İsveçli gazeteci Stieg Larsson 2004 yılında öldü. Kitapları ölümünden sonra basıldı ve büyük bir başarı kazandı. Üçlemesinin ilk kitabı olan “Ejderha Dövmeli Kız” ölümünden bir yıl sonra basılıp 30 milyon baskıya ulaştı, pek çok ülkede satış rekorları kırdı. Aylarca kitap kadar yazarının hikayesi de dillere destan oldu. Seri cinayetler, sapık bir katil ve bulunması gereken bir kız üzerine kurgulanan roman elektronik kitap olarak da en çok satılan kitap olmayı başardı.
Kitaptan: “Benim çok düşmanım oldu. Yılların bana öğrettiği bir şey var; kaybedeceğin kesinken asla savaşa girme. Ama seni aşağılamış olan hiç kimseyi de affetme. Zamana bırak ve güçlü olduğun zaman saldır.”
20 Yıla damga vuran 20 kitap
Sır
Rhonda Byrne-2006
İlk günlerinde kitap dünyada, en azından medyada, tam bir “The Secret” çılgınlığı doğurdu. Çok kişiyi, sadece isteyerek ve inanarak her şeyi değiştirebileceğine, her arzusuna kavuşabileceğine ikna etmeyi başardı. En azından 19 milyon satışa ulaşana kadar. Kitabın başarısı kendisinden sonra “çekim yasası”, “evrenden istemek” gibi bir sürü başka temayı konu edinen kitapların çıkmasına da yol hazırladı.
Kitaptan: “Bizler mıknatıs gibiyiz, benzer benzeri çeker. Düşündüğünüz şey olursunuz ve düşündüğünüzü çekersiniz (…) Her zaman hastalıktan söz edenler hasta olurlar, her zaman bolluktan söz edenler bolluk içinde olurlar…”
20 Yıla damga vuran 20 kitap
Tanrı Yanılgısı
Richard Dawkins-2006
Ömrünü evrim teorisini desteklemeye ve ateizmi yaymaya adamış misyoner gibi çalışan bir bilim adamı olan Richard Dawkins’in “Tanrı Yanılgısı” kitabı da 2006’nın en çok ses getirenleri arasındaydı. Dawkins’in dinin ve tanrı inancının zararlarını anlatan kitabı uzun süre tartışıldı ve liste başlarında kaldı. Kitap yeni ateist hareketin manifestosu olurken, Dawkins’i de ateistlerin lideri konumuna getirdi.
Kitaptan: “Benim saldırdığım şey Tanrıdır, bütün Tanrılardır, ne zaman ve ne şekilde icat edilmiş veya edilecek olurlarsa olsunlar doğaüstü olan her şeydir.”
20 Yıla damga vuran 20 kitap
Ye, Dua et, Sev
Elizabeth Gilbert-2007
Yine bir pazarlama harikası… 30 yaşında modern ve çok şeye sahip bir kadının bunları bir kenara koyarak tatmin ve mutlu olmak için hayatını bilgece değiştirmesini anlatan, yazarın yaşanmış deneyimlerine dayanan bir kitaptı. Yazarın hayatına koyduğu üç şey İtalya’da zevk ve aşk, Hindistan’da ibadet, Endonezya’da dengeydi... Tatmin arayışındaki modern kadınlara göre dizayn edilen formül çok büyük satış başarısı ve şöhret getirdi.
Kitaptan: “Kayıp üstüne kayıp yaşamak beni üzgün ve kırılgan biri haline getirdi ve inanır mısınız yedi bin yıl kadar yaşlanmama neden oldu.”
20 Yıla damga vuran 20 kitap
Öfkelenin!
Stephane Hessel-2010
94 yaşındaki Stéphane Hessel’in yazdığı küçücük ama manifesto niteliğindeki 30 sayfalık kitap olay haline geldi. Özellikle gençleri sosyal adaletsizliğe, yöneticilerin ve sistemlerin yalanlarına, tekelciliğe ve daha bir sürü çağdaş masala karşı ayağa kalkmaya çağırıyordu “Öfkelenin!”… 94’lük militan bir anda isyanın sembolü haline geldi.
Kitaptan: “Gençlere sesleniyorum: Biraz arayın, bulacaksınız. En kötü tavır kayıtsızlık, ilgisizliktir, ‘Bir şey yapamam, elimden bir şey gelmez, ben kendi işime bakarım’ demektir. Böyle davrandığınızda insanlığı oluşturan temel değerlerden birini yitirirsiniz”.