Belgesel fotoğrafçılık nedir?

Herkesin gerçek bir hikayesi var…

Özlem Yılmaz Küçük

Yapaylıktan uzakta, gerçek hikayesi olan çekimler Belgesel Fotoğrafçılık ismiyle adlandırılıp, stüdyo çekimlerini geride bırakalı uzun zaman olmuşken, gelir-geçer bir trend olmadığını kazıdı hafızalara. Poza karşı, gerçek hikaye yanlısı, geçmişe anlam veren, geleceğe miras bırakan bu akımı, Belgesel Fotoğrafçı Handan Hacıhaliloğlu’nun objektifiyle incelemeye aldık… İşte tüm detaylarıyla belgesel fotoğrafçılık…

Belgesel fotoğrafçılığın, fotoğrafçılıktan farkı nedir? Hangi kategorileri kapsıyor?

Belgesel fotoğrafçılık Amerika ve Avrupa'da oldukça gelişen ve ülkemizde de son on yıldır tercih edilen bir tarz. Belgesel fotoğrafçılığın özü, anlara müdahale edilmeden, yaşanan anları, duyguları, heyecanları olduğu gibi yakalamayı amaçlamasıdır. Belgesel fotoğraf bir mesaj taşımalı, söyleyecek bir şeyleri olmalıdır...

Belgesel fotoğrafçılıkta önemli olan kriterler neler oluyor?

Fotoğrafta önemli olan hikâyedir. Her fotoğrafın bir hikâyeye ihtiyacı vardır. Ardından renk ışık teknik bilgiler geliyor.

Peki, ilgi nasıl?

Son yıllarda geleneksel fotoğrafçılığın dışında, belgesel tarzda düğün-doğum fotoğrafları daha çok talep görüyor. Çekimlerin en önemli özelliği, öncesinde herhangi bir poz hazırlığı olmaksızın, anı yakalamayı amaçlaması. Dolayısıyla stüdyo ışıkları altında poz verilerek değil de, doğal ortamlarda kendilerini daha rahat hissettiklerini düşünüyorum, insanlar artık yüksek oranda her alanda olduğu gibi burada da doğal olanı tercih ediyor.

Sizinle çalışmak isteyenlerle öncelikle neler paylaşıyorsunuz?

Çekimini gerçekleştirdiğim çiftlere gün içinde rahat olmalarını istiyorum. Ne kadar rahat ve stresten uzak olurlarsa çekimler de o kadar başarılı oluyor.

Düğün günü ya da doğum sırası ve sonrasında çoğunlukla stresli ya da heyecanlı olan kişiler doğal hallerinden dışarı çıkabiliyorlar. Çekimlerde bununla nasıl başa çıkıyorsunuz?

Çekimini yaptığım ailelerle doğum öncesinden bitimine kadar birlikte olarak aralarında onlardan biri gibi davranıyorum. Onların beni kendilerinden biri olarak kabullenmesi çok önemli. Bu karelere doğrudan yansıyan bir detay. Fotoğraflarımın olabildiğince gerçeklikten, hayattan olması benim için çok önemli. Bir anne, doğumundan yıllar sonra, bu fotoğraflara bakıp, o anı tekrar yaşayabilmeli... Doğum anı, annenin etkin olarak yaşadığı gerçek bir mucize. Biz, yaşanan derin duygu ve heyecanları olduğu gibi kaydederek, hayat boyu saklanabilmesini, diğer aile fertlerinin de bu mucizeyi paylaşmalarını istiyoruz.

İşin zorlukları neler?

Fotoğraf çekmek bir yetenek işidir. Fotoğrafçılıkta görmek, işin en önemli noktasıdır. Fotoğrafta neyi çektiğinizi bilmeli, bunun için de fotoğraf çekmenin eğitimini almak gereklidir. Bu iş hata affetmez. Pilleriniz bitemez, makineniz arıza yapamaz, düşemez, kırılamaz...

Sunumlarınız ne şekilde oluyor?

Fotoğrafları albüm olarak teslim ediyoruz. Yüzlerce fotoğraf arasında doğum ya da düğünü hikayeleştirecek yaklaşık 100-120 kare fotoğraf seçiliyor. Fotoğrafları ben seçiyorum. Renkli ve siyah beyaz kullanıyorum. Üzerlerinde işlemler yapılıyor ve onlarla o günün hikayesini oluşturuyorum. Kişiye özel albüm hazırlıyorum.

Hizmet almak isteyene pahalıya mı patlıyor?

Albüm çesitlerine göre fiyatlar değişiyor. Benim albüm fiyatlarım minumun 1000 TL’den başlıyor...

Özellikle doğum fotoğrafçılığı daha zor gibi geliyor kulağa. Eğer anne sezeryan yapmayacaksa ve aniden doğum sancısıyla hastaneye gitmişse, programınızı nasıl ayarlıyor, annenin bu zor anlarına tanık olurken nasıl konsantre oluyorsunuz?

Herkeste öyle bir düşünce var. Normal doğumlar nasıl oluyor diye. Sezaryenli doğumlarda tarih belirli olduğu için problem olmuyor. Normal doğumlarda ise tarih, gün belli olmadığı için. anne adayı ve ailesi hastaneye giderken arıyorlar. Gecenin bir vakti olsa bile.

Ne kadar zamandır fotoğraf çekiyorsunuz?

Yedi yıldan bu yana kişilerin hayatında dönüm noktaları olan, hamilelik, doğum, bebek ve evlilik gibi özel günlere yönelik kişisel albüm ve proje çalışmaları hazırlamaktadır.

Fotoğrafla ilgili hangi alanlarda çalıştınız?

Belgesel fotoğrafçılık alanında proje bazlı çalışmalar gerçekleştirdim…