Hamile kalmadan önce fazla kilolardan kurtulun!
Bebeğim ve Biz / Işıl Evrim Akgün
Günümüz kadınları formda gözükmek ve ideal kiloya ulaşmak için pek çok yöntem deniyor. Zayıflama hapları, detoks, LPG bu yöntemlerden sadece birkaçı. Önemli olansa sağlıklı şekilde zayıflamak ve istenilen kiloya ulaştıktan sonra yeniden kilo almamak. Bununsa tek bir yolu bulunuyor; o da doğru beslenme alışkanlığı edinmek. Uzmanlar; özellikle anne olmak isteyen kadınları, hamile kalmadan önceki 1 yıllık süreçte doğru beslenmeleri ve ideal kilolarına ulaşmaları konusunda uyarıyor. Aksi takdirde şok diyetlerle ve yanlış yöntemlerle verilen kiloların ya da fazla kiloluyken kalınmış bir hamileliğin sağlıksız bir süreç seyredebileceği üzerinde duruyorlar. Peki, sağlıklı beslenerek nasıl kilo verilir ve ideal kilo nedir? Kilo fazlası olan anne adaylarını ne gibi riskler bekler? Özel Göztepe Şafak Hastanesi’nden Diyetisyen Figen Fişekçi Üvez’in verdiği bilgiler işinize çok yarayacak.
Hamile kalmadan önce fazla kilolardan kurtulun!
İdeal kilo nedir ve nasıl hesaplanır?
İdeal ağırlık hesaplamasında; boya göre ağırlık oranı, vücut yağ yüzdesi, bel çevresi gibi faktörlerin göz önünde bulundurulması gerekir. Beden kitle indeksi ağırlığın metre cinsinden karesine bulunmasıyla elde edilir. Sonuç 19’un altındaysa zayıf, 19-24 arasındaysa normal, 25-29 arasındaysa kilolu, 30-39 arasındaysa şişman (obez), 39 ve üzerindeyse aşırı şişman (morbid obez) olarak tanımlanır. Hesaplamaya bir örnek vermek gerekirse; 158 santim boyunda 75 kilo ağırlığında bir kişinin beden kitle indeksi 75/1.58m2 olarak hesaplanır. Hesaplama sonucu ortalama 30 olarak bulunur ve kişi şişman olarak tanımlanabilir. Yalnız bu değerlendirme tek başına yeterli değildir, vücut yağ oranı ve bel çevresini de değerlendirmek gerekir, çünkü şişmanlığın tanımı içinde vücuttaki yağ fazlalığı yer alır. Beden kitle indeksi normal sınırların üzerinde olsa da yağ oranı normal olabilir veya beden kitle indeksi normal olabilir ama yağ oranı fazla olabilir. Değerlendirmelerde yağ kaoranı mutlaka hesaplanmalıdır. İdeal yağ oranı kadınlarda ağırlığın yüzde 21-33 arasında olmalıdır. Bel çevresi için ise kadınlarda üst sınır 80 santimdir.
Hamile kalmadan önce fazla kilolardan kurtulun!
Hamilelikte ideal kilo
Hamilelikte ağırlık kazanımı anne adayının kilosuna göre değişiklik gösterebilir. Genellikle hamilelikte “Çift canlısın” diyerek aşırı yemek yedirme durumu söz konusudur. Halbuki vücudun gereksinimi kadar yemek gerekir. Bu da normal sağlıklı beslenmeye 300 kalori kadar bir eklemedir. Hamilelikte ortalama 9-15 kilo ağırlık kazanımı normaldir. Hamilelik öncesi dönemdeki kilonuz önemli Hamile kalmaya karar veren bir kadın eğer şişmansa mutlaka ideal kiloya ulaşmalıdır. Hamilelik öncesi kilo problemi yaşayan bir kadın hamilelikte de alınacak ağırlıklar göz önünde bulundurulursa risk altındadır. Hamilelik öncesinde vücuttaki fazla yağ yumurtlama problemlerini beraberinde getireceğinden hamile kalma durumunu zorlaştırabilir. Ayrıca fazla kiloyla dın hamilelikte de alınacak ağırlıklar göz önünde bulundurulursa risk altındadır. Hamilelik öncesinde vücuttaki fazla yağ yumurtlama problemlerini beraberinde getireceğinden hamile kalma durumunu zorlaştırabilir. Ayrıca fazla kiloyla Hamilelikte hem anne hem de bebek için ciddi risk oluşturan yüksek tansiyon problemi şişmanlarda daha fazla görülebilir. Aşırı kilolu hamile kalıp, hamilelik esnasında çok kilo alan anne adaylarının normal doğum şansları da azalır. Bu durum da hamileliğin doğal seyrini olumsuz yönde etkiler. Bebek açısından ise doğumsal anomaliler gibi sıkıntılar olabilir.
Hamile kalmadan önce fazla kilolardan kurtulun!
Az ve sık beslenin!
Hamilelikten önce zayıflamaya karar verme zamanı çok önemlidir. Hamile kalmadan 1-2 ay önce hızla kilo verip, sonra tekrar kilo almanın hiç bir anlamı yoktur. Zayıflama sürecine en az 1 yıl önceden başlayıp, kişinin kendine kiloyu korumakla ilgili bir zaman tanıması gerekir. Zayıflamak sadece tatlıların tüketilmediği, az yemek yenilen bir süreç değil, dengeli, gereksinimlere uygun yiyeceklerin tüketildiği ve alışkanlık haline getirilmesi gerektiği bir durumdur. Hamile kalmadan önce zayıflamak isteyen bir anne adayı hem enerji, hem besin öğeleri, hem su, hem de vitamin ve mineral açısından gereksinimlerine uygun olarak dengeli ve yeterli beslenmelidir. Her kişinin günlük enerji harcaması farklıdır. Günlük harcanan bazal enerji kişinin kilosuna, yağ ve kas durumuna ve fiziksel aktivite durumuna göre değişiklik gösterir. Bu anlamda bireye özel programların bir uzman yardımıyla yapılması çok uygundur. Ortalama olarak ifade edecek olursak günlük az ve sık olarak 6 öğün beslenmek, 2-3 porsiyon sütyoğurt, 6-7 değişim tam buğday ekmeği, çorba, pilav veya makarna, 3 porsiyon meyve, 2-3 porsiyon sebze alınması ve günde 2.5-3 litre su içilmesi uygundur.
Hamile kalmadan önce fazla kilolardan kurtulun!
Diyetisyen Figen Fişekçi Üvez: “Glisemik indeksi yüksek besinler tüketmeyin”
Kilo vermek isteyenlerin beslenmede tüketmesi ve tüketmemesi gereken besinler var. Özellikle lifli besinler, sebze ve meyve, tam buğday ekmeği, az yağlı süt ve yoğurt, protein kaynağı olarak et, tavuk ve balık gereksinimlere uygun olarak tüketilmelidir. Kilo verirken özellikle glisemik indeksi yüksek besinlerden kaçınılmalıdır. Glisemik indeks, bir besinin kan şekerini yükseltme hızıdır. Özellikle lif oranı az besinlerin glisemik indeksi yüksektir. Beyaz ekmek, pirinç, patates, yufka, meyve suları, muz, incir, üzüm gibi kimi meyveler ve tatlılar bu besinlere örnektir. Bu besinler aşırı tüketildiğinde insülin yanıtı artar, yağlanma hızlanır ve diyabet riski artar. Ayrıca kızartmalar gibi aşırı yağlı besinler, yağlı etler ve abur cuburlardan uzak durulmalıdır. Bu tip ürünlerin aşırı tüketimi kalp sağlığı ve hipertansiyon açısından çok risklidir.