Pozitif düşünce kanser ilacı mı boş avuntu mu?
Sabah / Esra Tüzün
Stresin kanser yaptığını düşünenler de, pozitif düşünceyle bu hastalığı yenmenin mümkün olduğuna inananlar da yanılıyor! Prof. Dr. Metin Çakmakçı, “Kanserle ilgili en doğru bilgiyi hekiminizden alın” diyor.
Kanser hastalığı ile ilgili doğru bildiğimiz pek çok yanlış var. Anadolu Sağlık Merkezi Tıbbi Hizmetler Direktörü, Prof. Dr. Metin Çakmakçı bu hastalıkla ilgili mitleri açıkladı. Stres ve üzüntünün kanser yaptığı söylemleri kadar pozitif düşüncenin de kanseri yenmek için yeterli olmayacağına dikkat çeken Prof. Çakmak, “Kanser tedavisinde pozitif düşünce çok önemli olsa da tek başına yeterli değildir” dedi. İşte, ‘Kanser Haftası’nda, kanserle ilgili yanlış bildiğimiz doğruların listesi...
Pozitif düşünce kanser ilacı mı boş avuntu mu?
KANSER BULAŞICI BİR HASTALIK DEĞİL!
Kanserli hasta ile günlük yakın temas, kansere yakalanma açısından risk oluşturmaz. Bununla birlikte, virüslerin neden olduğu bazı kanser türleri vardır. Bunların öncü örneği, rahim ağzı kanseridir. Cinsel yolla bulaşan HPV virüsünün neden olduğu rahim ağzı kanserlerinin görülme sıklığı son yıllardaki aşı uygulamaları ile azalmaya başlamıştır.
HER KANSER KALITSAL ÖZELLİK TAŞIMAZ
Bu bilgi de doğru değildir. Bazı kanser türlerinin kalıtsal olduğu biliniyor. Bazı ailelerin soy ağacını izlediğimizde de aynı ya da benzer kanser türlerine rastlanabiliyor. Bunların içinde en çok bilinenlerden biri meme kanseridir. Ancak, tüm meme kanserinin sadece yüzde 5-8’i kalıtsaldır. Çok özel durumlar dışında, ebeveynin kanser olmasına bağlı olarak çocuklarında da kanser görüleceği yolunda bir kural bulunmuyor.
Pozitif düşünce kanser ilacı mı boş avuntu mu?
STRES VE ÜZÜNTÜ KANSER YAPMAZ
Stres ve üzüntünün kansere neden olduğunu gösteren bir çalışma bulunmuyor. Bağışıklık sistemi, kanser gelişmesinde ve kanser tanısı konmuş hastaların tedavisinde önemlidir. Ancak, bire bir pozitif düşünerek kanserin yenilebileceği, tedavi edilebileceği; ya da tam tersi olarak, çok depresif, stresli olunduğunda ya da çok kötü hayat deneyimi yaşandığında; bazı kanserlerin daha sık görüldüğü konusunda bir kanıt yoktur.
POZİTİF DÜŞÜNMEK İYİLEŞMEYE YETMEZ
Kanser tedavisinde pozitif düşünce son derece önemli olsa da, tek başına yeterli değildir. Hastaların hem fiziksel hem de ruhsal sağlıklarının bütün olarak korunabilmesi önemlidir. Tedavi sırasında hastanın pozitif düşünceye sahip olması ise olumlu sonuç veriyor.
Pozitif düşünce kanser ilacı mı boş avuntu mu?
BİYOPSİ YAYILMAYI HIZLANDIRMAZ
Biyopsi, hastalığın tanısını koymak için şart olan bir uygulamadır. Hastalarda zaman zaman, biyopsi yapıldığında hastalığın sıçradığı ya da kötüleştiğine dair korkular ortaya çıksa da; bunları destekleyen bilimsel çalışmalar yok. Yani bu korkular, son derece yersizdir. Ne açık cerrahi yöntemle yaptığımız, ne de iğneyle yapılan biyopsiler; hastalığın yayılımına ya da kötüleşmesine neden olmaz. Özellikle son yıllarda elde edilen gelişmeler ve yeni teknolojilerin kullanımı ile kansere ‘bıçak değdirerek’ daha iyi sonuçlar elde etmeye başladık.
KANSER OLDUĞU SÖYLENMELİ
Hasta yakınlarının, “Morali bozulur, daha kötü olur” inancıyla hastadan tanıyı saklamaya çalışması, yanlış bir düşüncedir. Modern tıpta hekimin yapması gereken; hastaya bilmek istediği kadar doğru, güncel bilgiyi vermek, olası tedavi seçeneklerini sunmak ve her seçeneğin olumlu ve olumsuz yönlerini tartışarak kararı hastayla birlikte almasıdır. Hastanın karar ve tercihleri çok önemlidir.
Pozitif düşünce kanser ilacı mı boş avuntu mu?
TEDAVİSİ BİTEN İŞİNİN BAŞINA DÖNER
“Bir kere kanser olduktan sonra işe dönmek zordur” ifadesi yanlıştır! Artık birçok kanser hastasına, tedavisi bittikten sonra yaşıtlarıyla eşit oranda ömür beklentisi sunabiliyoruz.
CESARETLENDİRİRİZ
Özellikle erken evrede yakaladığımız meme kanserinde; tedavi tamamlandıktan sonra hastalığın geri gelmeme olasılığı son derece yüksektir. O hastalar tedavi bittikten sonra benzer yaştaki insanlarla aynı sürede yaşar. Tiroit ve deri kanseri gibi kanser türlerinde de hastalarımızı normal yaşamlarına dönmesi için cesaretlendiriyoruz. Ayrıca, son yıllarda geliştirilen ve bazı kanser türlerinde etkin olarak kullanılabilen hap şeklindeki kanser ilaçları da yaşam kalitesini korumayı sağlıyor. Hastalar bu ilaçlar sayesinde günlük aktivitelerini kısıtlamadan, işlerine devam edebiliyor.
Pozitif düşünce kanser ilacı mı boş avuntu mu?
BIÇAK DEĞİNCE YAYILMIYOR
Birçok kanser türünde, en etkin tedavi cerrahi tedavidir. Hastalıklı organın ya da tümörün çıkartılması, hastanın çok daha uzun süre yaşamasını ve hastalığın geri gelme riskinin azalmasını sağlar. “Bu nedenle bıçak değince kanser yayılır” düşüncesinin tam tersine, “Bıçak değince kanser hastası iyileşir” fikrine inanmak gerekiyor. Yeter ki hasta ameliyat ile hastalığın çıkarılabileceği bir evrede olsun.
ÇOĞUNU YATIRMIYORUZ
Son yıllarda uyguladığımız kanser ameliyatları ile daha kısa süre hastanede yatışı, daha hızlı hastaneden taburculuğu, daha erken günlük yaşamına ve işine dönüşü sağlayabiliyoruz. Hastanın genel durumunda bir bozulma yoksa, radyoterapi hastalarını günde bir kez radyoterapi merkezine alıyoruz. Kemoterapi alanlar da hastaneye yatmadan tedavilerini alıp evlerine dönebiliyor.
Pozitif düşünce kanser ilacı mı boş avuntu mu?
KOZMETİKLER SUÇLU DEĞİL
Her türlü toksik maddenin, hücrelerimiz ve DNA’mız üzerinde olumsuz etkisi olduğunu biliyoruz. Bu yüzden toksik maddelerden ne kadar uzak durursak o kadar sağlıklı yaşayacağımız kesin. Bununla birlikte; saç boyaları ve deodorantlar gibi kozmetik maddelerin, kanser türleriyle bire bir ilişkisi kanıtlanmış değildir.
SİGARANIN ZARARI KESİN
Diğer taraftan, başta sigara gibi bazı kimyasal maddelerin genlerde bazı mutasyonlara neden olduğunu ve kişilerin kanser riskini artırdığını biliyoruz. Tütünün dışında, bazı sanayi ürünlerinde kullanılan -başta asbest olmak üzere- maddelerin ve petrol ürünlerinin kanser riskini artırdığı gerçek... Ama ticari olarak satılan kozmetik malzemelerinin, kansere neden olduğu bilimsel olarak ispatlanmadı.