Sosyal medyanın kısa tarihi
Aktüel/Sebla Koçan
Sahiden de kısa. Çünkü bir zamanlar “sosyal medya” yoktu. Konu pekâlâ “sosyalleşmek”ti ama en azından adı bu değildi. Peki, ne vardı? Hafızaları biraz yoklamaya ne dersiniz?
146'yla bağlanmak
İnternet hayatımıza girdi fakat her
zaman internete girmek mümkün değildi. İşte o zamanların sihirli
rakamlarıydı: 146. Şifresiz olarak bağlanmayı mümkün kılan bu
numara bir çeşit “son çare”ydi, çünkü faturaya iki katı yansıyordu.
Sosyal medyanın kısa tarihi
ICQ
Kırmızıdan yeşile dönen çiçek şeklindeki simgeyi kim unutabilir? Peki ya mesaj gelince “aa-oov” diyen ünlü “alert”ı? Dönemin en ünlü chat programı olan ICQ’da en eski numarayı almak ve “Ben uzun yıllardır ICQ kullanıyorum” tavrı yapmak da “havalı” bir şeydi. ICQ dönemi bitince yerine MSN Messenger ve Gtalk geldi.
Mırc
Kalabalık ortamda tanışmaya vesile olan MIRC’in alamet-i farikası onu İngilizce okumak değil, “mırc” olarak telaffuz etmekti. “Mırc” ortamına girmek pek “havalı” bir şey değildi, eğer çok lazımsa “ICQ”ya girilirdi.
Sosyal medyanın kısa tarihi
E-mail Forward'lamak
İnternet terminolojimize “Fwd:FWD:Fwd:İlet: HAHAHAHA Çok komik bakmadan geçme :)))))))))” uzunluğunda bir “konu başlığı” armağan eden sistem, komik bulunan video, fotoğraf ve yazıları gün içinde birbirine “forward” eden bir nesil türetti. Günümüzde bu neslin kalıntıları aramızda halen yaşamaktadır.
Mynet ve hotmail'den e-mail atmak
Bugün “gmail” varsa, o zaman da “mynet” vardı. Mynet’ten e-mail almak önemliydi. Sonra Hotmail dönemi başladı. Çünkü MSN’e kayıt olabilmek için e-mail’in hotmail uzantılı olması gerekiyordu. Herkes aynı anda Hotmail’e yüklenince de “chilqin_cocuq_87” gibi e-mailler sardı çevremizi ister istemez.
Sosyal medyanın kısa tarihi
Zuxxı
Mizah içerikli Türkçe sitelerin atası olan ve 2002’de kapanan Zuxxi’nin ilginç sloganları vardı. Mesela: “Hah şu filmlere 10 vereyim, aha şuna da 10 vereyim, şunlara da 1 vereyim diyenlerin sitesi haline gelmek istemeyenlerin sitesi”…
Sosyamat, 80630 ve diğerleri
“Yeni birileriyle tanışma” tarihini derinden etkileyen mevzu “davetiyeyle” üye olma işiydi. Bu bir prestij meselesiydi. Yıllarca adı Etiler’in posta kodundan gelme olan “80630’un davetiyesi” soruldu, “içeriden” bilgi alınınca sevinildi. Yonja ve 2yüz de benzer özelliklere sahip arkadaşlık siteleriydi. Sosyomat ise özellikle 2007’nin Facebook öncesi kurtarıcı alanıydı.
Sosyal medyanın kısa tarihi
Facebook ve twitter
Facebook 2006’da tüm kullanıcılara açıldı ve Türkiye’de büyük ilgi gördü. Facebook’a olan ilgiyi sonraki yıllar Twitter dağıttı. O döneme kadar üye olunan MySpace, hi5 gibi sitelerin hiçbir zaman bu ikili kadar adı geçmemişti. Facebook ve Twitter sayesinde dilimize “taglemek”, “pokelamak”, “140 karakter”, “tweetlemek” gibi kelimeler girdi. Akıllı telefonlar sayesinde sürekli bağlantıda kaldığımız yegane alanlar Facebook, Twitter, Friendfeed, Foursquare, Formspring vb. olunca, bunların hepsine “sosyal medya” dendi.
