Tarih kokan sokaklar

House Beautiful

Ankara’nın en eski semtlerinden biri olan Ulus, Samanpazarı’nın dar sokaklarında, şehrin geçmişini keşfe çıkıyoruz

YAPIM ŞEBNEM YILDIZ, FOTOĞRAFLAR ENGİN AYDENİZ

Ankara’da ev çekimleri yaptığımız yoğun iş programımız arasında, fotoğrafçı arkadaşım Engin ile şehrin çok eski tarihlere dayanan yerleşimlerinden biri olan Ankara Kalesi ve Saman pazarı civarını ziyaretetmeden dönmek istemiyoruz. Kanımca kale ve çevresini gezmeden, Ankara pek de tanınmış sayılmaz. Zira Hititler tarafından inşa edildiği söylenen yapı, tam olarak hangi zamanlara tarihlendiği bilinemeyecek kadar eski. İşin ümit veren tarafı ise, kale ve Saman pazarı civarındaki eski hanlarda restorasyon çalışmalarının ivme kazanmış olması. Engin ile kıvrımlı sokaklar boyunca ilerlerken, bizi eski mahalle hayatının sıcaklığına götüren binalara saygı duruşumuzu eksik etmiyoruz. Tam da bu sırada, yokuşun başlarında konumlanan Çengelhan’ı görüyor ve fotoğraf çekmek için sabırsızlanıyoruz. Çengelhan, Kanuni Sultan Süleyman döneminde, Mihrimah Sultan’ın eşi Damat Rüstem Paşa tarafından 1522-1523 yıllarında yaptırılmış. Ankara’nın hanlar bölgesinde yer alan ve tipik bir Anadolu kervansarayı, başka bir deyişle avlusunda pazar yeri bulunan bir otel olarak inşa edilen Çengelhan, özgünlüğünü günümüze kadar koruyabilmiş olması açısından gerçektende takdire değer. Rahmi Koç Müzesi’nin birinci katındadenizcilik, karayolu ulaşımı, tıp ve günlük yaşama dair objeler
sergileniyor.

Şimdilerde Rahmi Koç Müzecilik ve Kültür Vakfı’na bağlı olarak, Rahmi Koç Müzesi olarakyeni işlevine bürünüyor. Bu özel yapıyı gezerken çok heyecanlanıyoruz. Çünkü müzede tüm dünyadan ve geçmişten günümüze uzanan dönemlere ait, endüstri ve mühendislikile ilgili objelerin içinde adeta yetişkin çocuklargibi kendimizi kaybediyoruz. Müzenin “koleksiyonlarını ve kaynaklarını, halkı bilgilendirmek, Türkiye genelinde müze ziyaretlerini yaygınlaştırmak ve endüstri tarihinin araştırılmasını desteklemek için kullanma,” misyonunu gütmesinden çok etkileniyoruz. Eski zamanların esnaf sokağının canlandırması yapılan dükkanların olduğu zemin katta, nostaljik bir seyahate çıkıyoruz. Zamanın yün,bakır, vs. ustalarına adanan minyatür odalarda çekiç ve koyun sesleri eşliğinde, onlara sıcak bir selam yolluyoruz. Yorgunluğumuzu atmak için de Çengelhan’ın keyifli avlusunda bir yemek ve kahve molası veriyoruz.

Müzenin alt katındaki minyatür dükkanda yeralan zanaat objeleri içinde kendinizi kaybedebilirsiniz.

Rahmi Koç Müzesi’nden yüzümüzde çocuksu bir tebessüm ile ayrıldıktan sonra, Saman pazarı, Pirinç Sokak’ta buluyoruz kendimizi ve 1700’lere tarihlenen Pirinç Hanile karşılaşıyoruz. Tıpkı Çengelhan misali, burası da avlulu bir yapı. Avlunun çevresini sarmalayan antikacı ve ikinci el dükkanları, anılarımıza doğru bir yolculuğa çıkarıyor bizi. Eski bir koltuk ya da bir fincan, büyüklerimizden dinlediğimiz hikayeleri canlandırıveriyor gözlerimizde. İdol Antik’in kapılarını aralar aralamaz, ağırlıkla nostaljik aydınlatmaların yer aldığı sempatik dükkanı ziyaret ediyoruz.

Dem Antika&Sanat, Gramofoncu Kadir, Ra Antik arasında mekik dokurken, eski plaklar ve telefonlara bakarken zaman tüneline girmiş gibi hissediyoruz kendimizi. Pirinç Han’ın otantik mekanlarından biri olan Serpuş, handaki tek şapka dükkanı. Ece Gencosmanoğlu’nun zengin şapka koleksiyonu, ilginç dekorasyonunun da etkisiyle kendine çekiyor bizi. Hanın gıcırdayan ahşap merdivenlerinden inerken, hüzünle karışık bir gurur kaplıyor içimizi. Ankara’nın çok özel bir yüzü ile buluştuğumuzu biliyoruz.

Alt kattayer alan birbirinden keyifli eski arabalar, detaylı bilgiler ile sunuluyor. Antika tutkunuysanız, mutlaka bu arabaları inceleyin.

Rahmi Koç Müzesi’nin Esnaf Sokağı, kaybolup giden zanaatları hatırlamak içineşsiz bir fırsat. Minyatür bakırcı dükkanı, içindeki ses yayını sayesinde deneyimimizi görsellikten öteye taşıyor.

Samanpazarı sokaklarının 1730’larda inşa edilen yapılarından biri de avlulu yapıya sahip Pirinç Han.

Neler yapılır?

• Ankara Kalesi’ne giderek şehrite pelerden izleyin. Samanpazarı’nın eski, yokuşlu ve dar sokaklarında kaybolun; fotoğraf çekin.

Pirinç Hanın üst katındaki ikinci el dükkanlarında retro objeler ve eski plaklar dikkat çekiyor.

• Otantik dükkanları keşfedin. Rengarenk baharatlardan satın alın.

• Rahmi KoçMüzesi’ni gezerken panolara asılı bilgi notlarını okuyun. Çengelhan’ın avlusunda kahve molası vererek kendiniz iödüllendirin.

Serpuş, hanın tek şapka dükkanı.

• Pirinç Han’ın antika ve ikinci el dükkanlarını gezin. Avlusunda yemek ve çay molası verin.

İdol Antik, Pirinç Hanı’ın avlusuna bakan, ağırlıkla tekstil ve aydınlatma ürünleriile dikkat çeken bir dükkan.

Saman Pazarı’ndan tipik bir dükkan görüntüsü.

Gramofoncu Kadir, dünyanın 10 gramofon ustasından biri olan Kadir Akcan’a ait bir mekan. Akcan, tarihin en sempatik tanıklarından sayılan gramofonlara tekrar hayat veriyor.