Suyun performans arttırıcı özelliği

Fitness camiasındaki ismiyle ''yazlıkçılar'' (yani yaz tatiline 3 ay kala gelip bir Adriana Lima, Brad Pitt olmak isteyenler) sınıfından olmadığını varsayıp, en azından umut ederek gelecek yaz daha sağlıklı ve fazla yağlardan arınmış, sıkı bir vücuda kavuşurken, ivmenizi arttırıcı, fakat bir o kadar da sağlıklı neler yapabiliriz? İşte tüm meselemiz bu.

Egzersiz öncesi ve sonrası ne yemeli, nasıl egzersiz yapmalı, crossfit mi, pilates mi, bodybuilding mi..? Gibi bir çok soruya cevap bulacağınız, bir çok uzman tarafından yazılmış bir çok öneriyi internetten okuyabilirsiniz. Ancak ben bu kez size, daha az bilinen ve daha az dikkat edilenlerden bahsedeceğim.

Çalıştığım Fitness merkezine giriş çıkışlarımda kapının önünde sigara içen (egzersize girişte ya da çıkışta) pek çok üyeye rastlıyorum. Ayrıca, uzun zamandır, egzersiz yaptıklarını bildiğim ama bire bir çalışmalara başladıktan sonra, pek çok öğrencimin hiç su içme alışkanlığı olmadığını gözlemledim. Belki de bahsettiklerimden haberdarsınızdır ama dikkat etmiyorsunuzdur; ya da belki de yeni öğreneceksiniz... Her ne olursa olsun muhakkak uygulayın.

İlk değineceğim konu sıcaklar. İnsan vücudu aklimatizasyon (çevresel koşullara uyum sağlama yeteneği) özeliği taşır ama bir yere kadar. Çok sıcak havalarda ya da ortamlarda (ki özellikle ortam nemliyse) yapılan egzersizlerde vücut ısısı 41-42 dereceye kadar yükselebilir. Bu durum, çok ciddi sağlık sorunlarının habercisi olabilir. Vücut terleyerek iç ısıyı azaltmak gibi bir refleks sergileyecek ve işte asıl problem burada başlayacaktır. Bazılarımız hala ne kadar terlersek, o kadar iyi iş yapıyoruz gibi bir düşünceye sahip olabilir. Olmasın. Her şeyin fazlasının iyi olmadığı gibi, terlemenin de fazlası iyi değildir. Gelin, su kaybı insan vücudunda nasıl etkiler yapıyor bakalım...

• %1: susuzluk hissi, ısı düzeninin bozulması, performans azalması
• %2: ısı artması, artan susuzluk hissi
• %3: vücut ısı düzenin iyice bozulması, aşırı susuzluk hissi,
• %4: fiziksel performansın %20-30 düşmesi
• %5: baş ağrısı, yorgunluk
• %6: halsizlik, titreme
• %7: fiziksel etkinlik sürerse bayılma
• %10: bilinç kaybı
• %11: olası ölüm

Durum bu iken, egzersiz esnasında yeterli suyun alınması demek, performansın da yükselmesi anlamına gelir. Yapılan araştırmalar egzersiz esnasında harcanan her kalori için ortalama 1.5 ml su alınması gerektiğini söylemektedir. Gün içerisinde içtiğiniz suyun sıcaklığı keyfinize göre olabilir. Ama egzersiz esnasında mutlaka soğuk su içilmelidir. Su ne kadar soğuksa emilimi o kadar hızlıdır.

Bir diğer performans düşürücü materyal de (ki aslında performanstan önce düşünülmesi gereken çok daha vahim zararları var ama konumuz performans) sigaradır. Yapılan araştırmalar egzersizden minimum 2 saat öncesine kadar içilen tek bir sigaranın bile performansı %14 azalttığını gösteriyor. Fiziksel aktiviteler sırasında O2 harcanması, sigara içenlerde, içmeyenlere oranla iki kat artmıştır. Sigara içenlerde, alyuvarların %10'u dejenere olur ve akciğere alınan havadaki oksijen miktarı düşerek performansın düşmesine, laktik asidin kanda çabuk birikmesine yol açar ve de yorgunluk oluşur . Böyle bir ortamda, sporcunun kalbi dokulara daha fazla kan atmak zorunda kalarak, kan basıncının yükselmesine neden olur. Bu durum sporcu sağlığını olumsuz etkileyerek, performansın düşmesine neden olur. Sigara kullanımının sporcu performansını olumsuz etkilediğini gösteren çalışmalar mevcuttur. Bu çalışmalardan birinde, Fubuko ve arkadaşları sigaranın aerobik ve anaerobik gücü olumsuz etkilediğini ifade etmişlerdir. Sidney ve arkadaşları da yaptıkları çalışmada sigara alışkanlığı olanlarda fiziksel performansın, sigara içmeyen sağlıklı bireylere göre daha kısıtlı olduğunu ifade etmişlerdir. Ömer Özer çalışmasında sigara içenlerin egzersize karşı daha dayanıksız olduğunu ve egzersizi daha kısa sürede sonlandırdığını ifade etmişlerdir.

Şimdi bir matematik hesabı yapalım. Düzenli ve yeterli su alımı olduğunda performans %20-30 arttı, 2 saat öncesine kadar sigara da içmedik oradan da +14 geldi. Eder %34-44. Siz ne düşünürsünüz bilmiyorum ama daha kısa sürede ve sağlıklı bir şekilde form tutmak için ekstradan gelen nefis bir oran bence. Böylece vücudunuzu daha az yıpratarak çok daha erken sürede istediğiniz vücuda kavuşacaksınız.