Uyan ve Yaşadığını Hisset
Mindfulness hayatınıza nasıl girdi?
İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi mezunuyum ve yüksek lisans eğitimimi İngiltere'de yaptım. Uygulamalı psikoloji yüksek lisans eğitimimi ise Üsküdar Üniversitesi'nde Göçün Sosyal-Psikolojik Etkileri ve Pozitif Psikoloji Bağlamında Çözüm Önerileri başlıklı bitirme projesi ile tamamladım. Psikoloji eğitimi sırasında, insanların davranışlarında özgür olmadıklarını öğrenmek beni farkındalık ve meditasyonla zihni tanımaya yönlendirdi. Bu yönelim,hayatımda ve kariyerimde değişikliklere sebep oldu ve Londra'ya yerleştim.
Oxford Üniversitesi'nde mindfulness eğitimi aldınız. Eğitim sürecinden bahseder misiniz?
Eğitim bir yıl sürüyor ve farkındalık çalışmalarını öğretebilmek adına gerekli donanımı sağlıyor. Dünyaca bilinen saygın öğretim üyelerinden eğitim almak çok keyifli ve motive ediciydi.
Türkiye'de bu konu üzerine verilen eğitimlerle Londra'da aldığınız eğitimi kıyasladığınızda fark gözlemlediniz mi?
Mindfulness alanındaki eğitimlerin artması beni mutlu ediyor. Eğitimlerin,bilimsel temellere dayalı öğrenim gören,belli bir süre içselleştirme sürecinden geçen ve bu teknikleri hayatında uygulayan, temel psikoloji bilgisine sahip donanımlı eğitimcilerden alınması önemli.Türkiye'de de bu kriterlere uyan eğitimciler var. Oxford hem bu eğitimleri üniversite bünyesinde veriyor, hem de bilinçli farkındalık çalışmalarının temelini atmış öğretim üyelerini bünyesinde barındırıyor.
Mindfulness'ta "uyanış" kelimesinin slogan olarak kullanılmasının sebebi nedir? Özgürleşmek, uyanmak nedir?
Mindfulness otomatik pilottan,yani farkında olmadan yaşadığımız yaşamdan uyanmak demek. Örneğin eve dönüş yolundasınızdır, hangi sokaktan geçtiğinizi bile fark etmeden evinize varmışsınızdır. O yol boyunca aslında zihninizde yaşamışsınızdır. Önemli bir karar alacaksanız, enine boyuna düşündüğünüzü zannedersiniz. Zihninizdeki kalıplar arka planda çalışıyordur ve yine otomatik bir karar aldığınızı fark edersiniz.Tüm günümüz,hatta çoğunlukla tüm hayatımız otomatik pilotta ve hissetmeden yaşayarak geçer ve biter. Uyanış fark etmekle başlar. Bu nedenle Oxford Üniversitesi "uyan" sloganını kullanmaktadır.
Uykuda olduğumuzu nasıl anlarız ve nasıl uyanırız? Özgür irade gücü bu konuya nasıl dahil oluyor?
Kontrolümüz ve seçim hakkımız olmadan bir ailede ve ülkede doğuyoruz. Çocukken yaşadıklarınız, toplumsal kültür, okuduğunuz okullar, mizacınız karakterinizi ve kimliğinizi oluşturuyor. Birçok seçiminiz ailenize, topluma ya da rol model aldığınız baş- kahramanlara göre belirleniyor. Ancak gerçekte siz kimsiniz? İşinizi, sevgilinizi, evinizi, aldığınız eğitimleri, satın aldıklarınızı kendiniz seçtiniz zannediyorsunuz ama bu tercihlerin çoğu size ait değil.Farkındalık çalışmalarıyla bu otomatik seçimlerden geri adım atıp, taze bir bakış açısıyla gerçek isteklerinizi, hislerinizi keşfediyorsunuz. Hissederek yaşamaya başlıyorsunuz.
Uyan ve Yaşadığını Hisset
Sizce farkındalık geliştirmek, pandemi sürecinde iyi olma halini nasıl destekliyor?
Pandemi hepimizi ve tüm dünyayı olumsuz etkiledi. Bu süreçte farkındalık geliştirmiş olmak,zihni anda tutmanızı ve anda yaşamanızı sağlar, bu da iyi olma halinizi yükseltir. Peki, anda kalınca ne olacak? Zihin, doğası gereği geleceği düşünür ve kaygılanır, geçmişe gider ve pişmanlıklarını hatırlar.Negatif şeylerin üzerinde durur.Bu da stres,kaygı,huzursuzluk hislerini artırır.Halbuki ne geçmiş ne de gelecek mevcuttur. Bunlar zihninizdeki imgelerdir. Sadece an ve şimdi vardır.Şu an bulunduğunuz odaya gözlerinizi gezdirin, içindeki mobilyaları fark edin, etiketlemeden ilk defa görüyormuş gibi wbakın,nefesinize dönün;kaygı,korku duygusu köpük gibi yok olur.Çünkü gerçek değildirler.Farkındalık çalışmaları, pandemi sürecinde panik ve korku halinden çıkmayı sağlar ve kendinizi daha huzurlu hissedersiniz. Bağışıklık sisteminiz daha güçlü hale gelir.Yaratıcılığınız tekrar aktif hale gelir. Bazılarımız bu süreçte krizi fırsata çevirip, kendine döndü ve istediği eğitimlerde online olarak ilerledi.Yaşamın stresi ve koşturmaca- sından aynı evde yaşadığı insanları bile göremeyenlerimiz, buna kıymet verdi.Öte yandan,farkındalıkla yaşadığınızda,kontrolünüz dışında olan olayları da olduğu gibi kabul etmeyi, mevcut güzellikleri fark etmeyi, şükretmeyi hatırlarsınız.
Mindfulness kişiye özel midir? İlişkilere uyarlandığında neler değişip dönüşebilir?
Mindfulness ile farkındalıkla yaşamaya başlıyorsunuz. Bir de buna çevremizdeki kişileri olduğu gibi kabul etme, anda kalma, geçmişin pişmanlığında ve geleceğin kaygısında kalmamayı eklediğinizde,ilişkinizi daha doyumlu yaşamaya başlarsınız.Farkındalık çalışmaları aynı zamanda bize her şeyin geçiciliğini anlatır. Sevdiğiniz kişiye, sanki sadece bu anda görecekmişsiniz gibi baktığınızda sevginizi de korkusuzca gösterirsiniz, iletişim diliniz daha şefkatli ve anlayışlı olur. Kısacası, farkındalıkla sevmek önce sizi, sonra sizin üzerinizden partnerinizi dönüştürür.
Ankara Anlaşması ile Türkiye'den İngiltere'ye pek çok insan göç etti. Bu kişilere mindfulness çalışmalarını önerir misiniz?
Zaten bu konuda bir kitap yazıyorum.Ayrıca Londra'daki bazı resmi kurumlarla, göçün olumsuz etkileri ve daha kolay adapte olmaya dair bir çalışma yapmayı da düşünüyorum.Zira göç nedeniyle yaşanan belirsizlik,yeni çevreye adapte olma,sevdiklerinden uzakta olma bireylerde kaygı duygusuna neden olabiliyor. Bu duygular somatik,yani açıklanamayan fiziksel rahatsızlıkları ortaya çıkarabiliyor.Hem daha hızlı adapte olmak,süreci kolay atlatmak, hem de hayata keyifle devam edebilmek için mindfulness uygulamalarının göçün yarattığı olumsuz hislerle başa çıkmada çok büyük faydası var.Göç etmiş biri olarak ben de bu çalışmalardan fayda sağladığımı söyleyebilirim.
Online mindfulness eğitimleri veriyorsunuz. Süreç nasıl ilerliyor ve ne kadar sürüyor?
Farkındalıkla yemek yemek, ilişkilerde ve yaşam için mindfulness gibi çeşitli grup eğitimleri veriyorum.Ayrıca birebir danışanlarla da çalışıyorum.Eğitimlerimi Oxford Üniversitesi'nin belirlediği yapıya göre veriyorum.Haftada bir gün,2-3 saatlik seanslar yapıyoruz ve sekiz hafta sürüyor.