Bir Hermès klasiğinin ardındaki stil: Jane Birkin

Adını tıpkı kendisi gibi dayanılmaz bir cazibe kaynağı olan İngiliz oyuncu ve şarkıcı Jane Birkin'den alan Hermès Birkin, 1981 yılında moda dünyasında mükemmelliğin bir tarifi olarak doğdu. Uğruna yıllar süren bekleme listelerine girilmenin göze alındığı, ona sahip olmak adına on binlerce doların öylece gözden çıkarıldığı ve son yıllarda sahip oldukları değer artışıyla kimileri için platonik bir aşk olarak tarif edilebilecek Birkin, her geçen gün bir moda tutkusu olmaya devam ediyor. Öyle ki kimilerine göre bir Hermès Birkin sahibi olmak akıllıca bir yatırım aracı bile olabiliyor; tabii onu bir gün satmaya kıyabilirseniz… Ne diyebiliriz ki? O sıradan bir çanta değil, o bir Birkin!

Yıl 1981… 70'li yıllara damgasını vurarak onu yıllar sonra bile sarsılmaz bir ikon haline getirmiş olan özgür ruhlu ve eşsiz bir tarz sahibi Jane Birkin, Serge Gainsbourg ile yaşadığı dillere destan aşkla Londra'dan Paris'e sık sık gidip gelir. Ve tesadüf odur ya, bu yolculuklardan birinde uçakta Hermès'in üst düzey yöneticilerinden Jean-Louis Dumas ile karşılaşır. Bohem stilin ilham perisi ve Parizyen şıklığın ikonik ismi Jane Birkin'in haftasonu seyahati için onunla özdeşleşen hasır bir çantaya sığdırdığı eşyaları yere dökülünce yardıma koşan kişi Jean-Louis Dumas olur ve ikilinin o ikonik çantayı yaratacak muhabbeti de böyle başlar. Birkin "Neden Hermès Kelly'den daha büyük, fakat Serge'nin (Gainsbourg) bavulundan daha küçük bir çanta yapmıyorsunuz?" Diye sorar ve Jane Birkin o uçak yolculuğu sırasında önündeki kese kağıdına bazı eskizler yapar. Böylelikle ilk taslağı Jane Birkin'in kaleminden çıkan Hermès Birkin, ilham kaynağının adını alarak çok geçmeden bir statü sembolü haline gelir.

Bir nevi tesadüf eseri ortaya çıkan Birkin çanta, Jane Birkin ve Jean-Louis Dumas arasında geçen münakaşanın ardından 1984 yılında ilk kez siyah deri olarak üretildi. Jane Birkin'in ikonikleşmiş bohem stilini göz önünde bulundurduğumuzda ilk bakışta modern zaman kadınının yaşam tarzının bir parçası olmaya aday görünümüyle ikisi arasında bağ kurmak güç gibi görünebilir. Jane Birkin ve Hermès Birkin arasındaki uyumlu ilişkiyi anlamak içinse Hermès'in bir diğer klasiği olan Kelly'yi hatırlayabiliriz. Prenses Grace Kelly'nin hamileliğini gizlemek için kullanmasından sonra Hermès Kelly adını alan bu diğer ikonik çanta, Birkin'den bariz şekilde farklıdır. Kelly'nin hanım hanımcık, ağırbaşlı ve mükemmeliyetçi tasarımına kıyasla Birkin, bu saraylı çantanın asi, özgür ruhlu ve çok daha genç kız kardeşi gibidir.

Elbette Hermès Kelly'ye kıyasla ve adını aldığı isme referanslarla çok daha eğlenceli bir model olarak tanımlayabileceğimiz Hermès Birkin çantaları zamanının başlangıcından beri son derece sınırlı sayıda üretilir ve oldukça yüksek fiyatlara alıcı bulur. Yılda sadece 2500 adet üretilen Birkin'lerin her biri neredeyse 50 saatlik titiz ve son derece detaylı bir işçiliğin ürünüdür. Üstelik tek bir zanaatkarın elinden çıkan Birkin'lerin neredeyse tamamına yakını elde üretilerek tam iki senelik bir eğitimden geçen ustalarca son haline getiriliyor. Bu iki senelik eğitimin ardından bir Birkin yaratma onuruna erişen zanaatkarların ortaya koydukları eserdeyse kendi imzaları bulunuyor.

Başlangıç modeli olarak kabul edebileceğimiz sarıya çalan karamel renkli ''Birkin Gold'' da dahil olmak üzere bugün Birkin çantaların pek çok rengi ve modeli bulunuyor. Birkin çantaların değerini belirleyense temel olarak kullanılan malzeme. Kişiye özel olarak tasarlanma imkanı da bulunan Birkin'ler dana, devekuşu, keçi, kertenkele ve timsah derisi kullanılarak yapılıyor. İster tamamı pırlanta kaplı, ister altın ipliklerle bezeli bir Birkin sipariş edin bu pahalı materyallerin kullanılacağı Birkin'e sahip olmak için en az yüz bin doları gözden çıkarmanız gerekebilir. Bugüne kadar satılan en pahalı modelse Dallas'ta düzenlenen bir müzayedede tam 203 bin 150 dolara alıcını bulurken bu Hermès Birkin tasarımı 18 ayar beyaz altınla süslü ve kırmızı timsah derisinden yapılma bir modeldi.

Bir Birkin sahibi olmak istediğinizdeyse sipariş ettiğiniz çantaya kavuşmak için beklemeniz gereken süre 2-3 yıl arasında değişebiliyor. Öyle ki ''Birkinmanya'' çılgınlığı olarak tarif edebileceğimiz bu durumun en yüksek seviyelerine ulaştığı Hong Kong ve Singapur gibi yerlerde çantaların karaborsa satışı bile yapılıyor. Ünlüler dünyasında da Hermès Birkin'in karşı konulması güç cazibesine kapılan bir çok ünlü bulunuyor: Örneğin Victoria Beckham'ın toplam değeri 1.5 milyon pound olan 100 adet Hermès Birkin'i olduğu bilinirken geniş bir Birkin koleksiyonuna sahip olduğu bilinen diğer yıldızlar arasındaysa Kim Kardashian, Jennifer Lopez ve Lady Gaga yer alıyor.

Hayvan hakları örgütü PETA'nın Teksas'tan Zimbabve'ye kadar uzanan timsah çiftliklerini ve timsah kıyımlarını açığa çıkardığı görüntüler üzerine halihazırda Hermès'in deriye olan tutkusu yıldan yıla daha çok tepki almaya devam ederken Jane Birkin, kendi adını verdiği Hermès modeliyle artık ilişkilendirilmek istemediğini açıklamıştı. Hayvan haklarına karşı oldukça duyarlı bir tutum sergileyen Jane Birkin bu olayın ardından, Hermes'ten çantanın adını değiştirmesini talep etmişti. Fransız moda eviyse bu suçlamaya karşılık Teksas fabrikalarındaki timsah derilerinin, Birkin çantalarında kullanılmadığını belirtti. Hermès, ayrıca çantalarının üretiminde Amerika'daki doğal yaşamı koruma örgütü Fish and Wildlife tarafından belirlenen standart kurallarına uyduklarını da ekledi.

İkonik Birkin çantasının adında bir değişikliğe gidilmediğini gördüğümüzden, bu açıklamanın Jane Birkin için yeterli olmuş olabileceğini söyleyebiliriz. Öte yandan Birkin, kendi isminin bu çanta modelinde kullanılmasının karşılığında Hermès'den her yıl 30 bin pound alırken, bu miktarın tümünü yardım kuruluşlarına bağışlıyordu.

Jane Birkin ayrıca bir dönemde isim verdiği Birkin çantasıyla ilgili bir takım olumsuz açıklamalarda da bulunarak bu çantalardan sadece bir taneye sahip olduğunu ve onu da çıkartmalarla kaplayarak Birkin çantası olduğunu sakladığını belirtmişti. Birkin, "Sadece bir taneye ihtiyacın var ve o da kolunu mahvediyor. Çok ağırlar" şeklinde konuşmuştu.